SEDEX Sertfikası Nedir ?
SEDEX Belgesi ile küresel çapta, tedarik zincirlerinde etik ve sorumluluk bilinci ışığında gelişim hedeflenir. SEDEX aynı zamanda global pazarda, binlerce üye şirket bulunan bir organizasyonun adıdır. SEDEX’in 150 farklı ülkeden, 50.000 üzerinde üye şirketi vardır.
“SEDEX: Supplier Ethical Data Exchange”
Bu anlamda, Dünya’nın ortak çalışmaya dayalı, en geniş organizasyonlarından biridir. Ayrıca, üye sayısı ve ortaklık kurduğu coğrafyalar göz önüne alındığında, yine Dünya’nın en geniş veri tabanlarından birine sahiptir.
SEDEX Belgesi sahibi on binlerce firma işçi hakları, sağlığı ve güvenliği, çevre ve iş etiği konularında kurumsal gelişim göstermektedir. SEDEX üyeleri arasında sağlanan veri ve bilgi akışları ile, SEDEX Belgesi ile gelen gelişimde, süreklilik sağlanmaktadır. Firmalar birbirlerinin gelişimine katkıda bulunacak ortak çalışmalara imza atmaktadır. Bu sayede, üye firmalar; farklı tür veri, standart ve sertifikasyonları, önemli kararlar alırken ve gelişimin sürekliliğini sağlarken değerlendirmektedir.
Günümüzde şirketlerin karşı karşıya olduğu en büyük risklerden biri çok bağlantılı, kompleks tedarik zincirleri ile iş yapıyor olmaktır. Tedarik zincirini haritalandırmak ve her sağlayıcının barındırabileceği, işi etkileyen potansiyel risklerden haberdar olmak güçtür. Bu noktada, SEDEX araçları ve servisleri kullanılarak şirketler, karar alma sürecinde haberdar edilmektedir. Böylece işçi hakları, sağlığı ve güvenliğine ilaveten ekolojik ve etik hassasiyetlerde ön planda tutulmaktadır. SEDEX Belgesi danışmanlık hizmetleri sayesinde, şirketler SEDEX kriterlerine uygun kurumsal yapıyı oluşturmaktadır.
SEDEX, sertifikasyon süreçlerinde dünya çapında binlerce denetçi kuruluşlar ortaklaşa çalışmalar yürütmektedir. SEDEX Belgesi vermekle yetkilendirilen kuruluşlar, SEDEX standartlarına uygunluk için şirketleri detaylı şekilde incelemektedir. Bu noktada, SEDEX danışmanlık hizmetleri, şirketlerin belge ve standardizasyon süreçlerinde, gerekli geliştirmeleri hayata geçirmelerine yardımcı olmaktadır.
SEDEX Belgesi almak amacıyla geçirilecek denetimler, SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit) adı verilen etik ticaret denetim kriterleri baz alınarak gerçekleştirilmektedir. Bu noktada, SEDEX Belgesi danışmanlığında verilen bilgiler, eğitimler ve yapılan toplantıların odak noktası SMETA şartları olacaktır.
SEDEX Belgesi Denetim Süreci Nasıl İşliyor?
SEDEX Belgesi almak için tedarikçi veya satın alan taraf fark etmeksizin, şirketlerin uyması gereken belli başlı kriterler mevcuttur. Bu kriterlerin genel adı SMETA’dır.
SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit), Dünya üzerinde en yaygın kullanıma sahip etik denetim formatlarından biridir. Zira SMETA, Kurumsal Sosyal Sorumluluk alanında, en iyi uygulamaları bir araya getirmiş bir yapıya sahiptir. Buna göre SMETA konsepti; Ethical Trading Initiative (ETI) Base Code adı verilen evrensel kriterleri baz almaktadır. SMETA kapsamında gerçekleştirilen denetimlerde odak noktası; çalışma şartları, iş güvenliği, etik iş uygulamaları ve ekolojik standartlardır.
SEDEX Belgesi için temeli oluşturan SMETA, amacına uygun olarak, kendi içinde de sürekli gelişmektedir. Bu sayede, zamanın getirdiği problemlere ve ortaya çıkan gelişmelere göre güncellenmektedir. SMETA’nın en güncel versiyonu SMETA 6.1 olmuştur. Güncellemelerde temel prensipler korunurken, insan hakları ve geçici çalışma gibi konularda bazı güncellemeler yer almaktadır.
Etik Ticaret Girişimi (ETI) Base Code Nedir?
ETI adı verilen global etik ticaret kuruluşunun ve üyelerinin uyguladığı prensiplerdir. Tıpkı SEDEX (Supplier Ethical Data Exchange) gibi ETI kriterleri de işçi sağlığı, iş yeri güvenliği, çocuk işçi çalıştırmanın engellenmesi gibi konulara odaklanmıştır.
SEDEX Belgesi Nasıl Alınır?
SEDEX Belgesi alabilmek için SMETA kriterlerine uygun şekilde, 3 ana adımdan oluşan bir denetim sürecini, başarıyla tamamlamak gerekmektedir.
1. Öz Değerlendirme Formu
SEDEX ve SMETA için yapılacak denetimler başlamadan önce, başvuru yapan şirketlerin çeşitli öz değerlendirme formlarını doldurmaları istenir.
2. Denetim Alanı Oluşturulmalı
SEDEX Belgesi için yapılacak denetimlerde, denetçi bir ekip şirketin sosyal yönetim dokümantasyonunun SMETA şartlarına uygunluğunu kontrol edecektir. Bu noktada, yapılacak denetimlerin süresi, şirkette çalışan kişi sayısı ve şirket ölçeği ile doğru orantılı olarak artabilmektedir.
3. Raporlama
SEDEX/SMETA denetimleri tamamladıktan sonra, denetçiler tarafından ilgili şirkete bir harekat planı ve detaylı raporlar sunulur. Düzenleyici Hareket Planı (Corrective Action Plan - CAPR) olarak adlandırılan bu kılavuz doğrultusunda şirket, eksik yönlerini geliştirmek için gereken hamlelerden haberdar olmaktadır.
SEDEX’in ilgili kurulları tarafından belirlenen bu adımlar yine SEDEX’in yetkilendirdiği danışmanlık & denetleme şirketleri veya bağımsız çalışan denetçiler tarafından yürütülmektedir.
SEDEX Belgesi ve Denetimlerinin Faydaları Nelerdir ?
SEDEX, uluslararası ölçekte kabul görmüş ve küresel olarak uygulanabilir denetim formatları sunmaktadır. Ayrıca, müşterilerinize ve ortaklarınıza etik ve sosyal açıdan sorumlu iş prensiplerine bağlı olduğunuzu göstererek imajınızı geliştirmektedir.
Şirketler, başarıyla tamamlayacakları SEDEX Belgesi denetim süreçleri sonrasında, benzer nitelikteki diğer sertifikasyon süreçleri için önceden hazırlıklı olmaktadır. Bu sayede, yeni denetimler için tekrarlayan düzenlemelere para, enerji ve zaman harcanması engellenmektedir. Ek olarak, denetimler sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik alanındaki riskleri azaltmaktadır.
SEDEX’E Kayıtlı Firmaların Kategorileri Nelerdir?
Alıcı (A) Üyeleri:
SEDEX veri tabanında kendi tedarikçilerini yöneten, tedarik zincirinin sonundaki perakendeci şirketler.
Tedarikçi (B) Üyeleri:
SEDEX Belgesi raporlarını veri tabanı üzerinden yayınlaması gereken, üreticiler, tedarik zincirinin ilk unsurları.
Alıcı / Tedarikçi (AB) Üyesi:
Yalnızca kendi tedarikçilerinin raporlarını yönetmekle kalmayıp, alıcılara kendi SEDEX raporlarını sunmak zorunda olan şirketler. İmalat firmaları gibi tedarik zincirinin ortasında yer alanlar.
SEDEX (Supplier Ethical Data Exchange) Veri tabanına Kayıt Olmanın Katkıları Nelerdir?
SEDEX veri tabanına kayıtlı olmak, şirketinizin ticari muhataplarına, etik ve sosyal sürdürülebilirlik üretim metotlarına uygun çalışmalar yürüttüğünüzü göstermektedir. Bu yönüyle, ilk intiba anlamında, güvenilir imaj kazandırmaktadır.
Bununla birlikte, SEDEX veri tabanına dahil olarak, yönetimsel faaliyetlerde destek sağlayan ve tedarik zincirindeki unsurlar hakkında toplanan birçok bilgiye erişmek mümkündür. Bu yönleriyle, SEDEX platformunun etik sorumluluk ve sosyal sorumluluk prensiplerini geliştirmek anlamında, çok önemli katkıları bulunmaktadır.